Μετά από πολύμηνες διαβουλεύσεις, πυρετώδεις διαπραγματεύσεις, πολλά κενά και ατελείωτες ώρες συζητήσεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Βρετανία κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία για τη μετα-Brexit εποχή.
Με συγκινητικούς τόνους, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε ότι «πετύχαμε μια καλή συμφωνία». Επισήμανε ότι «μαζί μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα απ’ ό,τι ξεχωριστά» και πρόσθεσε: «Η συμφωνία είναι δίκαιη, ισορροπημένη και σωστή». «Οι διαπραγματεύσεις ήταν εξαιρετικά δύσκολες», τόνισε και συμπλήρωσε: «Ήταν πολλά τα διακυβεύματα, πρόκειται για μια συμφωνία για την οποία άξιζε να δώσουμε τη μάχη».
Η ίδια τόνισε ότι η κοινή αγορά θα παραμείνει δίκαιη, υπογραμμίζοντας ότι το βασικό ζήτημα ήταν πάντα η κυριαρχία. «Καμία συμφωνία στον κόσμο δεν μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα», είπε και διαβεβαίωσε ότι η ΕΕ είναι έτοιμη για το Brexit. Η συμφωνία «θα προστατεύσει τα συμφέροντά μας στην ΕΕ, θα διασφαλίσει θεμιτό ανταγωνισμό και θα παρέχει προβλεψιμότητα για τις αλιευτικές μας κοινότητες. Η Ευρώπη προχωρά τώρα», σημείωσε η φον ντερ Λάιεν.
Το βίντεο των δηλώσεων
It was truly worth combating for this deal.
We now have a good & well balanced arrangement with the British isles. It will shield our EU pursuits, assure honest opposition & offer predictability for our fishing communities.
Europe is now going on. https://t.co/77jrNknlu3
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) December 24, 2020
Μπαρνιέ: Διατηρούμε την ενότητά μας
Από την πλευρά του, ο ειδικός διαπραγματευτής της Ε.Ε. για το Brexit, Μισέλ Μπαρνιέ, δήλωσε απολύρως ικανοποιημένος: «Σήμερα είναι ημέρα ανακούφισης. Αλλά υπάρχει και κάποια λύπη, λαμβάνοντας υπόψη τι είχαμε και θα θα έχουμε».
«Για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας, η καλύτερη συμφωνία με τον γείτονα, φίλο και σύμμαχό μας είναι το καλύτερο αποτέλεσμα. Τα τελευταία χρόνια, η Ε.Ε. επέδειξε ενότητα και αποφασιστικότητα στις διαπραγματεύσεις. Θα συνεχίσουμε να διατηρούμε την ίδια ενότητα».
Η συμφωνία θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Δηλώσεις Μισέλ
Η ανακοίνωση ότι οι διαπραγματευτές έχουν καταλήξει σε συμφωνία είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου για τη δημιουργία στενής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου σημείωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και συμπλήρωσε: «Ευχαριστούμε την πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον επικεφαλής διαπραγματευτή Μισέλ Μπαρνιέ για τις ακούραστες προσπάθειές τους».
«Για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας, η καλύτερη συμφωνία με τον γείτονα, φίλο και σύμμαχό μας είναι το καλύτερο αποτέλεσμα. Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ επέδειξε ενότητα και αποφασιστικότητα στις διαπραγματεύσεις της με το Ηνωμένο Βασίλειο. Θα συνεχίσουμε να διατηρούμε την ίδια ενότητα» τόνισε και επισήμανε ότι «αυτές ήταν πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις, αλλά η διαδικασία δεν έχει τελειώσει. Τώρα είναι η ώρα για το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αναλύσουν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σε επίπεδο διαπραγματευτών, προτού δώσουν το πράσινο φως».
Οι δηλώσεις του Βρετανού πρωθυπουργού
Τη σκυτάλη των δηλώσεων πήρε ο Μπόρις Τζόνσον, οποίος αφού ευχαρίστησε όλους όσοι συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, τόνισε ότι «πρόκειται για τη μεγαλύτερη συμφωνία με την ΕΕ», σημειώνοντας ότι «η Βρετανία πήρε πίσω τον έλεγχο της νομοθεσίας, των συνόρων και των υδάτων για την αλιεία της».
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να σας πω ότι ολοκληρώσαμε τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία, ύψους 660 δισ. στερλίνων ετησίως, μια συμφωνία στα πρότυπα της αντίστοιχης με τον Καναδά».
«Θα είμαστε πάντα ο νούμερο ένα σύμμαχος σας και η βασική αγορά δίπλα σας», είπε, υπογραμμίζοντας ότι «πήραμε πίσω τον έλεγχο της μοίρας μας», παρότι «ο κόσμος έλεγε ότι είναι απίθανο». Ο Τζόνσον πρόσθεσε ότι «η συμφωνία θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις μας να κάνουν ακόμα περισσότερες συνεργασίες με την Ευρώπη».
Ο ίδιος τόνισε ότι πρέπει προειδοποιήσει τους πολίτες ότι θα υπάρχει αλλαγή, «άρα προετοιμαστείτε».
Η Βουλή των Κοινοτήτων θα συνεδριάσει για να εγκρίνει την εμπορική συμφωνία στις 30 Δεκεμβρίου, πρόσθεσε.
Η Βρετανία συμφώνησε με την Ευρωπαϊκή Ένωση για μια «λογική» μεταβατική περίοδο 5,5 ετών όσον αφορά το ζήτημα της αλιείας, η οποία είναι μεν μεγαλύτερη από τα 3 χρόνια που επιδίωκε αλλά μικρότερη από τα 14 χρόνια που ζητούσαν αρχικά οι Βρυξέλλες, σύμφωνα με τον Βρετανό πρωθυπουργό
«Θα είμαστε ένα ανεξάρτητο παράκτιο κράτος, με πλήρη έλεγχο στα ύδατά μας, με το μερίδιο των αλιευμάτων στα νερά μας να αυξάνεται σημαντικά, από σχεδόν 50% σήμερα σε ένα ποσοστό που θα πλησιάζει τα δύο τρίτα για διάστημα 5,5 ετών», πρόσθεσε.
Ο συντηρητικός πρωθυπουργός υποσχέθηκε ότι ο τομέας της αλιείας θα ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα στήριξης, ύψους πολλών εκατομμυρίων λιρών, με στόχο τον εκσυγχρονισμό του αλιευτικού στόλου και της διαδικασίας επεξεργασίας των αλιευμάτων.
Observe Live: My update on our potential partnership with the European Union. https://t.co/cTd8qWRbrn
— Boris Johnson (@BorisJohnson) December 24, 2020
Πανηγυρίζει ο Μπόρις Τζόνσον
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον πανηγύρισε με τα χέρια ψηλά και σηκωμένους τους αντίχειρες τη «νίκη» που επετεύχθη, αναρτώντας μια φωτογραφία του στο Twitter, με τη λεζάντα «Η συμφωνία ολοκληρώθηκε».
The deal is carried out. pic.twitter.com/zzhvxOSeWz
— Boris Johnson (@BorisJohnson) December 24, 2020
Η υπουργός Διεθνούς Εμπορίου Λιζ Τρας χαιρέτισε την εξέλιξη, με ανάρτησή της στο Twitter. «Θα έχουμε μια ισχυρή εμπορική σχέση με την ΕΕ και θα εμβαθύνουμε τις συναλλαγές με τους εταίρους μας σε όλον τον κόσμο χάρη στην ανεξάρτητη εμπορική πολιτική μας».
Εργατικοί
Το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα σκοπεύει να εκφράσει την άποψή του αργότερα για την εμπορική συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωστόσο εξ αρχής υποστήριζε ότι μια συμφωνία θα ήταν προς το εθνικό συμφέρον.
«Από την περίοδο των εκλογών, το Εργατικό Κόμμα προέτρεπε την κυβέρνηση και την ΕΕ να διασφαλίσουν μια εμπορική συμφωνία γιατί εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον μας», ανέφερε ένας εκπρόσωπος των Εργατικών. «Θα παρουσιάσουμε την επίσημη αντίδρασή μας σε εύθετο χρόνο», πρόσθεσε.
Η σκυτάλη στα κοινοβούλια
Πλέον η σκυτάλη περνά στα εθνικά κοινοβούλια, με πρώτες τη Βουλή των Κοινοτήτων και τη Βουλή των Λόρδων στη Βρετανία για την επικύρωση της συμφωνίας, με σκοπό την – έστω προκαταρκτική – έγκριση ώστε να μην υπάρχει κενό κατά την τυπική έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ την 1η Ιανουαρίου.
Αυτό που σχολιάζεται στη Βρετανία είναι ότι 1.645 ημέρες μετά το δημοψήφισμα, οι βουλευτές θα έχουν ελάχιστες ημέρες ή και ώρες για να μελετήσουν τις περίπου 2.000 σελίδες της συμφωνίας.
Στις Βρυξέλλες σχολιάζεται μάλιστα ότι πρόκειται ιστορικά για την πρώτη διεθνή εμπορική συμφωνία που αντί να συσφίγγει τις εμπορικές σχέσεις δύο μερών, τις χαλαρώνει.
Ιρλανδία
Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Μίχαλ Μάρτιν χαιρέτισε την επίτευξη της εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της Βρετανίας και την ΕΕ, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας εξέφρασε τον ενθουσιασμό του επειδή αποφεύχθηκε η επιστροφή στα «σκληρά» σύνορα με τη Βόρεια Ιρλανδία.
«Μια συμφωνία για το Brexit είναι πραγματικά καλοδεχούμενη μετά από τέσσερα μακρά χρόνια διαπραγματεύσεων», είπε ο Μάρτιν. Η εξέλιξη αυτή θα επιτρέψει πλέον στις δύο πλευρές να επικεντρωθούν στη σφυρηλάτηση «μιας καλής σχέσης» μεταξύ τους τα επόμενα χρόνια, πρόσθεσε.